چشمانداز فنی برای کیوت ۶
این چشمانداز احتمالاً برای دوستداران کتابخانهٔ قدرتمند Qt و طرفدارانش جذاب باشد! بنابراین من سعی کردهام تا نتایج پست رسمی کیوت را در رابطه با چشمانداز فنی برای آیندهٔ کیوت نسخهٔ ۶ است در اختیار شما قرار دهم. تقریباً ۷ سال پیش کیوت نسخهٔ ۵.۰ منتشر شد! از آن زمان بسیاری از چیزها در دنیای اطراف ما تغییر پیدا کرده است. و اکنون وقت آن رسیده است که چشمانداز جدیدی را از نسخهٔ جدیدتر تعریف کنیم. بنابراین در این پست ما به معرفی مهمترین مواردی که به کیوت ۶ مرتبط است را میپردازیم.
به نقل از مدیر فنی کیوت Lars Knoll، کیوت ۶ دقیقاً ادامهٔ کارهایی است که در نسخهٔ ۵ انجام داده شده است. بنابراین توسعه باید به گونهای باشد که کاربران نباید اذیت شوند. اما نسخهٔ جدید میتواند یک آزادی بالاتر را در اجرای ویژگیهای جدید، عملکرد و پشتیبانی بهتر از شرایط امروز و فردا از آنچه در حال حاضر میتوان در سری ۵ داشته باشیم را به ما خواهد داد. همانطور که جزئیات بیشتر در زیر شرح داده شده است، کیوت ۶ هدف زیادی از سازگاری با نسخهٔ قبلی خود یعنی کیوت ۵ را خواهد داشت. همچنین ما در حال توسعه روی نسخهٔ ۵ نیز هستیم که قصد داریم برخی از ویژگیهای کیوت ۶ را در نسخههای کیوت ۵.۱۴ و کیوت ۵.۱۵ LTS معرفی کنیم.
بنابراین با ثابت نگهداشتن ویژگیها در کیوت ۵.۱۴، بیشترِ تمرکزِ تحقیق و توسعه به سمت کیوت ۶ تغییر خواهد یافت. بنابراین انتظار میرود کیوت ۶ تا پایان سال ۲۰۲۰ آماده شود. قبل از اینکه همه به چیزهای جدید بپردازیم، بیایید برخی از ارزشهای پایه از هستهٔ اصلی کیوت را برای کاربران خود یادآوری کنیم تا چیزهایی که نمیخواهیم تغییر کنند را تعریف کنیم.
چه چیزی Qt را برای کاربران ما ارزشمند میکند؟
کیوت محصولی است که در بازارهای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرد، ارزشهای اصلی در هستهٔ کیوت برای مشتریان و کاربران ما عبارتند از:
- ماهیت چند-سکویی آن، به کاربران این امکان را میدهد تا برنامههای خود را با استفاده از این فناوری به تمامی سیستمعاملهای رو میزی، موبایل و سیستمهای تعبیه شده (اِمبِدها) مستقر کنند.
- مقایس پذیری آن از دستگاههای کم مصرف و یک منظوره تا برنامههای دسکتاپ پیچیده و یا سیستمهای متصل شده.
- رابطهای برنامهنویسی و ابزارها و مستندات در سطح جهانی، ایجاد برنامهها را سادهتر میکند.
- حفظ، ثبات (پایداری) و سازگاری، امکان حفظ بانک بزرگی از کدها با حداقل تلاش برای نگهداری آنها.
- یک اکو سیستم بزرگ توسعهدهنده با بیش از ۱ میلیون کاربر.
یک نسخهٔ جدید از کیوت باید خواستههای محصول ما را مطابق با نیازهای بازار تنظیم کند، و در عین حال پنج ویژگیِ بالا را به خوبی حفظ کند. بازار دسکتاپ، ریشهٔ پیشنهادات و یک بازار قوی و مهم برای کیوت است؛ در این مرحله است که بیشترین تماسها با ما و در انجمنهای کیوت از طرف کاربران صورت میگیرد که باید سالم نگه داشتن و رشد آن مهم باشد. بزرگترین بخش از رشد کیوت نیز مربوط به دستگاههای تعبیه شده و متصل شده میباشد؛ صفحات نمایش لمسی به تعداد تصاعدی در حال افزایش است که در کنار آن افزایش قیمت سختافزار برای این دستگاهها وجود دارد. چیپستهای کم مصرف، میکروکنترلرها، همراه با صفحه نمایش لمسی به اندازههای کوچک در همه جا استفاده میشوند.
بسیاری از این دستگاهها عملکردی نسبتاً سادهای دارند، اما به رابط کاربری صیقلی و صافی نیاز دارند. بنابراین حجم زیادی از این دستگاهها ایجاد میشود و ما باید اطمینان حاصل کنیم که میتوانیم با ارائهٔ خود آن فضا را هدف قرار دهیم تا بتوانیم قوبل مقیاس پذیری خود را عملی کنیم.
در عین حال، رابطهای کاربری در طیف دستگاهها همچنان به افزایش پیچیدگی ادامه میدهند که شامل هزاران صفحه مختلف و برنامههای بسیاری است. ادغام عناصر سه بعدی و دو بعدی در یک رابط کاربری مشترک خواهد بود که در کنار آن استفاده از واقعیت افزوده و مجازی نیز وجود خواهد داشت.
عناصر هوش مصنوعی بیشتر در حوزهٔ برنامهها و دستگاهها مورد استفاده قرار میگیرد و ما نیاز به روشهای آنسان برای ادغام با آنها داریم.
رشد شدید تعداد دستگاههای متصل به هم و همچنین الزامات بسیار بالاتر در تجربهکاربر باعث میشود تا برای ساده سازی ایجاد برنامهها و دستگاهها، روی ابزارهای کلاس جهانی تمرکز کنیم. هماهنگ سازی و ادغام طراحان UX در گردش کار توسعه یکی از اهداف است؛ اما بسیاری از زمینههای دیگر وجود خواهد داشت که ما باید برای ساده سازی زندگی کاربران تلاش کنیم.
کیوت ۶ یک نسخهٔ اصلی و جدید برای Qt خواهد بود؛ هدف اصلی با چنین نسخهٔ اصلی و جدید، آماده سازی کیوت برای شرایط مورد نیاز در سال ۲۰۲۰ و بعد از آن، تمیز کردن کدهای پایهٔ ما و حفظ آسانتر است. به همین ترتیب تمرکز روی آن مواردی خواهد بود که نیاز به تغییرات معماری در کیوت دارند و بدون شکستن برخی از سازگاریها با سریهای کیوت ۵ قابل انجام نیست.
در زیر برخی از تغییرات اساسی که ما باید در کیوت ایجاد کنیم برای مناسبتر کردن آن برای سالهای آینده ارائه شده است.
نسل بعدی کیواِماِل (QML)
زبان QML و فناوری Qt Quick فناوریهای اصلی رشد سالهای گذشتهٔ ما بوده است. روشهای بصری ایجاد واسطهای کاربری با استفاده از آن فناوریها نقطه فروش بی نظیری از پیشنهاد ما است. اما QML، همانطور که برای کیوت ۵ ایجاد شده است، دارای تعداد زیادی تغییرات ناگهانی و محدودیت است. این به نوبهٔ خود به این معنا است که، امکان پیشرفتهای چشمگیری وجود دارد که ما قصد داریم با کیوت ۶ آنها را پیاده سازی کنیم.
معرفی وابستگی زیاد به نوع (strong typing)، وابستگی کم به نوع (weak typing) امکان ایجاد تغییر در کدها را برای کاربران ما سخت میکند. سیستمی از مدل وابستگی زیاد به نوع امکان پشتیبانی از این تغییرات را در محیطهای یکپارچهٔ توسعهٔ نرم افزار و سایر ابزارها به کاربران میدهد و به طور چشمگیری حفظ و نگهداری از آنها را راحت میکند. همچنین، قادر به تولید کدهای اجرایی هرچه بهتر و با سربار کمتر خواهیم بود.
اعمال JavaScript به عنوان یک ویژگی اختیاری، با توجه به این موضوع، داشتن یک موتور کامل جاوا اسکریپت هنگام استفاده از QML میتواند مشکلات را پیچیدهتر کند و به خصوص هنگام هدف قرار دادن سختافزار کم مصرف مانند میکرو کنترلرها یک مشکل اصلی محسوب میشود. اما در بسیاری از موارد استفاده از آن بسیار مفید است.
حذف نسخه سازی QML، با ساده کردن برخی از قوانین بررسی و جستجو و تغییرات در برخی از خواص میتوانیم نیاز به نسخه را در QML حذف کنیم. این به نوبهٔ خود منجر به ساده سازیهای زیاد در موتور کیواماِل میشود. حجم کار در حفظ فناوری کیوت کوئیک و سادهتر کردن استفاده از QML و Qt Quick را برای کاربران بسیار سادهتر خواهد کرد.
حذف ساختار دادههای تکراری بین QObject و QML
در حال حاضر، برخی از ساختار دادهها بین meta-object و QML کپی و تکرار میشوند و عملکرد (کارایی و پرفرمنس) را در استارتاپ برنامه کاهش میدهد و باعث افزایش مصرف حافظه نیز میگردد. بنابراین با متحد کردن ساختارهای دادهها، ما قادر خواهیم بود بخشی اعظمی از آن را حذف کنیم.
خودداری کردن از ساختارهای داده تولید شده
این مربوط به نکتهٔ قبل است، جایی که در حال حاضر بسیاری از ساختارهای داده تکراری در زمان اجرا تولید میشوند. باید تولید اکثر آنها در زمان کامپایل کاملاً امکانپذیر باشد.
پشتیبانی از کامپایل QML برای بهرهوری از کدهای بومی C++، با وابستگی زیاد به نوع و قوانین جستجوی سادهتر، میتوانیم QML را به کدهای بومی C++ تبدیل کنیم که نتیجهٔ آن به طور قابل توجهی عملکرد زمان اجرا را افزایش میدهد.
پشتیبانی از پنهان کردن جزئیات اجرا، روش و خصوصیات «خصوصی» یک نیاز طولانی مدت است تا بتوانید دادهها و عملکردها را در اجزای QML پنهاد کنید.
هماهنگسازی و ادغام بهتر ابزارها، مدل کدهای ما غالباً برای QML ناقص است و باعث میشود که تغییر مکان و خطاها را در زمان کامپایل غیر ممکن کند. با تغییرات فوق، میتوان تشخیص کامپایلر را ارائه داد که بتواند با C++ و همچنین پشتیبانی از آن پالایشِ کدها را بهبود بخشد.
نسل بعدی گرافیکها
بسیاری از موارد در حوزهٔ گرافیک در نسخهٔ کیوت ۵ تغییر یافتهاند. این باعث میشود که برای حفظ رقابت و توسعه در پُشته انجام شود. با کیوت ۵، ما از رابطهای برنامهنویسی OpenGL را برای گرافیکهای ۳ بعدی استفاده کردیم. از آن زمان به بعد، میزبانی از رابطهای برنامهنویسی جدید نیز تعریف شده است. بنابراین وُلکان (Vulkan) جانشین مشخصی برای OpenGL در لینوکس است، اپل نیز مِتال (Metal) را تحت فشار قرار داد تا آن را جایگزین کند و مایکروسافت DirectX را دارد. این بدان معنی است که کیوت در آینده مجبور است به صورت یکپارچه با تمام رابطهای برنامهنویسی کار کند. برای اینکه این ویژگی امکانپذیر باشد، باید یک لایهٔ جدید که رابطهای برنامهنویسی گرافیکی را انتزاع میکند مانند (QPA برای ادغام سکو) به نام رابط سختافزاری RHering تعریف شود. ما نیز باید زیر ساختهای ارائه شدهٔ خود (Qt Quick Scenegraph، QPainter و پشتیبانی ۳ بعدی) را در بالای آن لایه قرار دهیم.
مجموعهٔ رابطهای برنامهنویسی گرافیکی مختلف باعث میشود که ما از زبانهای مختلف سایهزنی پشتیبانی کنیم. ابزار Qt Shader به عنوان یک ماژول به ما کمک میکند تا سیستمِ سایهزنی را به صورت همزمان (کراس-کامپایل) و در زمان اجرا کامپایل کنیم. بحث ۳ بعدی نقش مهم و مهمتری را ایفا میکند، و پشتیبانی فعلی ما یک راه حل یکپارچه برای ایجاد رابط کاربری (UI) هایی که حاوی هر دو عنصر ۲ و ۳ بعدی باشد را ندارد. ادغام QML با محتوا از Qt3D و یا Qt 3D Studio در حال حاضر کار دشواری است و باعث سرریز شدن برخی از کاراییها و عناصر نمایشی میشود. علاوه بر این همگام سازی انیمیشنها و انتقالها بر روی یک فریم با سطح فریم بین محتوای ۲ و ۳ بعدی غیر ممکن است.
ادغام جدید محتوای ۳ بعدی با فناوری کیوت کوئیک با هدف حل این مشکل ایجاد شده است. در این حالت، یک سیستم ساخت (رندر) کامل و جدید به شما امکان میدهد تا محتوای ۲ و ۳ بعدی را با هم ظبط کنید. با این کار QML به زبان UI تعریف و تبدیل میشود که سه بعدی هستند و نیاز به فرمت UIP برطرف میشود. ما یک پیشنمایش از کیوت کوئیک جدید با پشتیبانی سه بعدی در حال حاضر با کیوت ۵.۱۴ ارائه میدهیم که اطلاعات بیشتر در یک پست جداگانه ارائه خواهد شد.
سرانجام پشتهٔ گرافیکی جدید نیاز به پشتیبانی از خط لولهٔ برای چیزهای گرافیکی هستند که این امکان را میدهد تا آنهایی که در زمان کامپایل برای سخت افزار مورد نظر تهیه شدهاند آماده کرده و از موارد مورد نظر استفاده کند. برای مثال، فایلهای PNG را به بافتهای فشرده تبدیل میکند و بسیاری از آنها را به بافت (Texture) تبدیل کند. سایهها و مِشها را به قالبهای باینری بهینه شده و موارد دیگر تبدیل خواهد کرد.
همچنین هدف ما این است که یک موتور متحد برای پوسته/ظاهر در کیوت ۶ ارائه دهیم که به ما این امکان را میدهد تا از نظر ظاهری و احساسات بر روی دسکتاپ و موبایل آن را بر روی هر دو فناوری کیوت ویجت و کیوت کوئیک ارائه کنیم.
ابزار یکپارچه و سازگار
ابزارهای گرافیکی ما برای ساخت رابطهای کاربری به دو بخش با استودیو کیوت ۳ بعدی (Qt 3D Studio) و استودیو طراحی کیوت (Qt Design Studio) تقسیم بندی شدهاند. علاوه بر آن، استودیو ۳ بعدی اند;ی از بقیه کیوت جدا شده است که باعث میشود کمی بیشتر سعی بر آن شود!
ابزارهای طراحی نیز به ایجاد محتوا مانند، محتوای ساخته شده در Photoshop، Sketch، Illustrator، Maya، 3DsMax و دیگر موارد ادغام شده است. ابزارهای توسعه به توجه زیادی برای تمرکز دارد تا بتوانیم بهترینها را در پشتیبانی کلاس برای QML، C++ و پایتون ارائه دهیم. یک ابزار متحد و یکپارچه این اجازه را میدهد که یک طراح UX بتواند از قابلیتهای طراحی در کیوت کریتور استفاده کند و طراحان میتوانند از ویژگیهای ابزارهای توسعهدهنده مانند تهیه یک پروژه یا آزمایش روی یک دستگاه بهرهمند شوند.
ابزار ساخت QMake به عنوان ابزار ساخت در کیوت ۵ مورد استفاده قرار میگیرد که تعداد زیادی تغییرات ناگهانی و محدودیتها خواهد دارد. برای کیوت ۶، هدف ما این است که CMake را به عنوان سیستم ساخت ثالث و استاندارد برای ساخت خود کیوت استفاده کنیم. چرا که سیمیک تاکنون پرکاربردترین سیستم ساخت در جهان برای سیپلاسپلاس بوده است و ادغام هرچهبهتر آن کاملاً مورد نیاز است. البته پشتیبانی از QMake ادامه خواهد داشت، اما آن را توسعه نخواهیم داد یا از آن برای ساخت فریمورک کیوت استفاده نخواهیم کرد.
بهبود رابطهای برنامهنویسیC++
سیپلاسپلاس طی سالهای گذشته تغییرات بسیار زیادی کرده است؛ در حالی که ما مجبور بودیم کیوت ۵.۰ را روی سیپلاسپلاس ۹۸ پایهگذاری کنیم. اما اکنون میتوانیم به سیپلاسپلاس ۱۷ برای پایهگذاری کیوت ۶ اطمینان کنیم. این بدان معنی است که C++ عملکرد بسیار بیشتری را نسبت به زمان توسعه و اجرای کیوت ۵ که در دسترس نبود ارائه خواهد کرد. هدف ما با کیوت ۶ بهتر شدن با یکپارچهسازی و ادغام قابلیتها بدون از دست دادن پشتیبانی و سازگاری از روشهای پیشین (رو به عقب یا همان backward compatibility) است.
برای کیوت ۶، هدف ما این است که برخی از قابلیتهای معرفی شده با QML و فناوری Qt Quick را از طرف C++ در دسترس قرار دهیم. بنابراین ما در تلاش برای معرفی یک سیستم خاص برای QObject و کلاسهای مرتبط هستیم. موتور اتصال دهنده را از QML در هستهٔ کیوت ادغام میکنیم و آن را از سیپلاسپلاس در دسترس قرار میدهیم. این سیستم خاص از موتور اتصال به کاهش قابل توجهی در سربار زمان کار و مصرفه حافظه در اتصال منجر میشود و آنها را برای همهٔ قسمتهای Qt، نه تنها Qt Quick قابل دسترس میکند.
پشتیبانی از زبان
با کیوت ۵.۱۲، پشتیبانی از پایتون معرفی شده است. همچنین مرورگر را به عنوان پلتفرم جدید از طریق کیوت برای وِب اسمبلی اضافه کردهایم. پس از انتشار کیوت ۶.۰ نگهداشتن و گسترش بیشتر بر روی سطح چند-سکویی بخش مهمی از اهداف و مسیر توسعهٔ سریهای کیوت ۶ خواهد بود.
سازگاری با کیوت ۵ و افزایش سازگاریها و بهبودها
سازگاری با نسخههای قدیمیتر بسیار مهم است، بنابراین وقتی کیوت ۶ را توسعه میدهیم یک نیاز اساسی محسوب میشود. توسط چهارچوب کیوت میلیونها خط کد نوشته شده است و هرگونه تغییرات در ناسازگاری که انجام شود هزینهای را برای کاربران خواهد داشت. علاوه بر این، کار بیشتری برای تغییرات در کیوت ۶ نیاز است تا کاربران کم کم با آن سازگار شوند که منجر به هزینههای بیشتر از طرف تیم توسعهٔ کیوت برای حفظ آخرین نسخه کیوت ۵ خواهد بود.
به این ترتیب، ما باید به فکر جلوگیری از ساطع شدن خطاهای احتمالی در زمان کامپایل و یا زمان اجرا برای کاربران میشود باشیم. در حالی که ما نیاز به حذف بخشهایی از کیوت خواهیم داشت، باید اطمینان حاصل کنیم که کاربران ما از عملکرد مورد نیاز خود برخوردار هستند. این بدان معنا است که کلیدهایی مانند Qt Widgets و سایر قسمتهایی که توسط بخش بزرگی از کاربران ما مورد استفاده قرار میگیرد، در دسترس باشد.
ما در حال برنامهریزی برای افزایش بسیاری از پیشرفتها در کلاسهای اصلی و عملکردی هستیم که در سری کیوت ۵ نتوانستیم انجام دهیم. هدف این است که سازگاری کامل منبع را حفظ کنیم، اما از آنجا که میتوانیم سازگاری باینری را با کیوت ۶ بشکنیم، میتوانیم پاکسازیها و اصطلاحات کاملاً زیادی را انجام دهیم که در کیوت ۵ نمیتوانستیم آن را عملی کنیم.
با این وجود، ما باید به جلو پیش برویم و برخی از پاکسازیها که در کیوت ۵ در مورد کلاسها، توابع و یا ماژولها عنوان شده بود را در کیوت ۶ به طور کامل اعمال کنیم. این کار باعث میشود ما روی مبنای کدگذاری شدهٔ فعلی تمرکز بیشتر و بهتری داشته باشیم.
با این حال، انتقال به دور از قسمتهای منسوخ شده باید تا حد امکان ساده باشد و کاربران ما میتوانند با استفاده از کیوت ۵.۱۵ «پشتیبانی بلند مدت» به صورت ایدهآل این کار را انجام دهند. هدف ما باید این باشد که کیوت ۶ به اندازهٔ کافی با نسخهٔ ۵.۱۵ سازگار باشد تا فرد بتواند به راحتی یک بخش اعظمی از کد خود را حفظ کند، به طوری که کد آن در هر دو نسخهٔ ۵ و ۶ قابل کامپایل باشد.
بازار و ساختار فنی محصول
علاوه بر بهبود چهارچوب و ابزارهای کیوت، هدف ما ایجاد بازار جدیدی برای قطعات و ابزارهای توسعه است. این بازار بر روی کاربران مستقیم ما متمرکز خواهد شد که برنامههای کاربردی و دستگاههای تعبیه شده را طراحی و توسعه میدهند؛ به این ترتیب این یک مرکز تجمع اصلی برای اکو سیستم کیوت خواهد بود که این امکان را به شخص ثالث میدهد تا نسخههای اضافی خود را در کیوت منتشر کنند و هم محتوای رایگان و تجاری را که برای آن هزینه پرداخت میکنند.
کیوت طی سالهای گذشته رشد بسیار زیادی داشته است، تا جایی که ارائهٔ نسخهٔ جدید آن یک کار مهم است. با استفاده از کیوت ۶ فرصتی برای بازسازی محصولات ارائه شده ما وجود دارد و یک محصول اصلی و کوچکتر که شامل چهارچوبها و ابزارهای اساسی است. ما از بازار استفاده خواهیم کرد تا چهارچوب و ابزارهای اضافی خود را ارائه دهیم، نه به عنوان یک بستهنرمافزاری وابسته به کیوت!
چشمانداز فنی تا اولین نسخهٔ کیوت ۶ تکامی خواهد یافت. اگرچه معتقد هستیم که این سند بسیاری از مهمترین نکات را برای نسخهٔ بعدی کیوت معرفی میکند اما مطمئناً کامل نیست. اگر شما هم ایدهٔ دیگری دارید میتوانید آن را با ما در میان بگذارید.
- 3
- 2
6 دیدگاه
نظرهای پیشنهاد شده