منتور منتور (Mentor) کیست و منتورینگ چیست؟

منتور چیست؟

منتور (Mentor) به افرادی می‌گویند که در یک زمینهٔ خاصی تخصص، تسلط و تجربه دارند و در آن زمینه کارشناس و صاحب نظر هستند و می‌توانند به دیگران در یادگیری آن کار کمک کنند. منتور یک رابطه ارگانیک و دوستانه با افراد جوانتر تحت سرپرستی خود برقرار می‌کند و نه تنها در مورد دروس دانشگاهی بلکه در خصوص مشاغل و مشکلات فرهنگی، اجتماعی و روحی و روانی آنان را یاری می دهد. همهٔ ما در زندگیمان فردی را ملاقات کرده‌ایم که هم نشینی و هم صحبتی با او برای زندگی ما اهمیت داشته است. برای مثال، این فرد می‌تواند یکی از معلم‌های ما و یا یکی از اعضای خانواده‌ باشد. چنین فردی را می توان منتور نامید.

خصوصیات و وظایفی که منتور دارد

• سابقه کار قابل توجه
• علاقه‌مند به آموزش و انتقال تجربیات خود به دیگران
• دارای تجربهٔ شکست و موفقیت
• دارای ارتباطات قابل توجه
• سابقهٔ کار در تیم‌های استارت‌آپی
• آگاه به مسائل استارت‌آپی
• اهل دانش
• دانش و تجربیات زندگی خود را به اشتراک می‌گذارد
• توصیه می‌کند و مشاوره می‌دهد
• گوش می‌دهد
• الهام می‌بخشد
• تشویق می‌کند
• با علاقه به سؤالات و نگرانی‌های فرد پاسخ می‌دهد
• صادق و انتقادپذیر است
• راجع به هدف‌گذاری بحث می‌کند
• در مورد رشد شغلی و حرفه‌ای مشاوره می‌دهد
• منابع را شناسایی می‌کند
• به رشد مهارت‌های مدیریت و رهبری کمک می‌کند
• برای رشد فرهنگ سازمانی تلاش می‌کند
• می‌تواند باعث شفافیت در سازمان شود
• رزومه‌ها را بررسی می‌کند
• نکته‌های کلیدی برای مصاحبه را تعیین می‌کند
• حمایت کننده است
• ممکن است فرد را به اشخاص کاربلد دیگری ارجاع دهد
• فرد را به چالش می‌کشد تا از حوزهٔ امن خودش بیرون بیاید
• یک محیط یادگیری ایمن برای ریسک کردن ایجاد می‌کند
• روی رشد همه‌جانبهٔ فرد تمرکز دارد

مزایایی که یک منتور می‌تواند داشته باشد

پژوهش‌ها نشان داده است که کسانی که از وجود منتور بهره برده‌اند، احساس رضایت بیشتری نسبت به شغل خود دارند. علاوه‌ براین، این افراد اغلب اوقات عملکرد بالاتری پیدا کرده‌اند، حقوق بالاتری می‌گیرند و روند پیشرفت‌شان در شغل سریع‌تر است.

• او بازار را به خوبی می‌شناسد و رفتار با مشتری را به شما می‌آموزد.
• او چشم‌اندازی بزرگ دارد و صحبت با او چشم‌انداز شما را بهبود می‌دهد.
• راه و چاه را از هم شناخته و شما را با برخی اشتباهات فاحشی آشنا می‌کند که نبایدانجام دهید.
• او شبکه‌ای بزرگ از کارآفرینان، سرمایه‌گذاران و مسوولین دارد که می‌توانید واقعاً روی آن حساب کنید.
• خود او شاید در مقام یک فرشته کسب‌وکار روی کسب‌وکار شما سرمایه‌گذاری کند.
• شما گاهاً درگیر امور اجرایی جزئی می‌شوید و از بحث‌های کلانی مثل استراتژی کسب‌وکارتان دور می‌شوید. او کسب‌وکار را از بیرون می‌بیند و مسیر نادرست را گوشزد می‌کند.
• او فردی موفق است و باانگیزه. پس در مراحل سخت و خشن راه‌اندازی کسب‌وکار در ایران به شما روحیه و انگیزه مضاعف می‌دهد.

به طور کلی، حوزهٔ فعالیت‌های منتورها را در دو گروه می‌توان دسته‌بندی کرد؛ حوزهٔ شغلی (حرفه‌ای) و حوزهٔ روان‌شناختی. در حوزهٔ حرفه‌ای، منتور تلاش می‎کند تا به عنوان یک مربی به فرد توصیه‌هایی داشته باشد و رشد و عملکرد حرفه‌ای او را بالا ببرد. در حوزهٔ روان‌شناختی، منتور به عنوان یک الگو ایفای نقش می‌کند و به عنصر الهام‌بخش تبدیل می‌شود. این دو حوزه معمولاً همزمان اتفاق می‌افتند و به فرد این امکان را می‌دهند تا علاوه بر پیشرفت در حوزهٔ شغلی، توازنی مناسب بین شغل و زندگی شخصی برقرار سازد.

دانش، توصیه و منابعی که منتور با فرد در میان می‌گذارد بستگی به اهداف رابطهٔ منتورینگ دارد. ممکن است منتور اطلاعاتی را راجع به مسیر شغلی خود به فرد بدهد یا بیشتر به دنبال پشتیبانی کردن احساسی، دادن انگیزه و بازی کردن نقش یک الگو باشد. کمک به کشف ظرفیت‌های جدید در هر شغل، هدف‌گذاری صحیح و شناسایی منابع نیز می‌تواند در حوزهٔ عملکرد منتور قرار بگیرد. نقش منتور با توجه به نیاز فرد تغییر می‌کند. بعضی از رابطه‌های منتورینگ بر اساس برنامه‌هایی ساختاریافته و منظم بنا شده‌اند که انتظارات و دستورالعمل‌های مشخصی دارند ولی بعضی دیگر، حالتی غیررسمی دارند.

نکته: همانطور که انتخاب یک منتور خوب مزایای بسیاری در رُشد فردی و موفقیت کسب‌و‌کار شما دارد؛ به همان اندازه انتخاب یک منتور نا مناسب و بد تاثیر منفی خواهد داشت.

توجه: منتور‌ینگ خود به عنوان یک شغل نیز محسوب می‌شود، همانگونه که مشاوره مهم است! استفاده از تجربیات یک مشاور کسب‌و‌کار و فنی ارزش بسیاری دارد و بدون شک بسیار مهم خواهد بود. بنابراین منتورینگ متناسب با نوع استارت‌آپ و مشارکتی که در رُشد آن دارد هزینه یا سهمی را برای آن مشخص می‌کند و در توسعهٔ فردی و یا استارت‌آپ به وظایف خود عمل می‌کند.

منتور فنی یا منتور کسب‌و‌کار!؟

لازم به ذکر است در رابطه با این موضوع روشن سازی شود که منتور کسب‌و‌کار می‌تواند راه و روش توسعهٔ کسب‌و‌کار شما را بهبود داده و برای شما مشاوره‌های مفیدی در این زمینه ارائه دهد. در مقابل منتور فنی می‌تواند با در نظر گرفتن مسیری که منتور کسب‌و‌کار برای شما مشخص کرده است راه و روش صحیح توسعهٔ محصول و استارت‌آپ شما را از لحاظ فنی ارائه دهد.

• یک منتور فنی می‌تواند صاحب نظر در حوزهٔ کسب‌و‌کار نیز باشد (این بستگی به تجربیات استارت‌آپی و کسب‌و‌کار آن خواهد داشت).
• بهره‌گیری از هر دو نوع منتور در رشد فردی و استارت‌آپی شما بسیار موثر خواهد بود.

خلاصه‌ای از تعریف منتور

منتور کسی است که همانند یک فانوس دریایی مسیر موفقیت و شکست را در هر شرایطی برای شما روشن سازد.